TNC

tncZadaniem TNC (Terminal Node Controler) w pełnym znaczeniu jest obsługa packetów według zadanego programu. Packet jest jednostką danych przesyłanych z jednego procesora komputerowego do drugiego. Popularnie określane TNC wśród użytkowników APRS nie zawsze jest nim w pełnym znaczeniu, a tylko jego częścią składową. Bywa, że ograniczane jest tylko do funkcji modemu packetowego. Zadaniem modemu jest przetwarzanie cyfrowych packetów na sygnały audio i odwrotnie.
Packety na drodze radiowej przesyłane są jako audio o dwóch tonach reprezentujących stany niski i wysoki. Dla prędkości packetu 1200 bps na FM stosowane są tony audio 1200 Hz / 2200 Hz. Natomiast dla prędkości packetu 300 bps na SSB shift wynosi 200 Hz, a tony audio zazwyczaj 1600 Hz / 1800 Hz. Jeśli jest to inna para tonów wówczas dostrojenie następuje poprzez zmianę częstotliwości środkowej pracy radia.
Parametry TNC pracującego w stacji APRS muszą odpowiadać wymaganiom protokołu AX.25. Prędkość komunikacji APRS na drodze radiowej wynosi 1200 bps dla emisji FM (dla pasm od 28 MHz w górę) i 300 bps dla emisji SSB (dla pasm poniżej 28 MHz). Prędkość komunikacji pomiędzy TNC a komputerem zależy wyłącznie od parametrów ich portów oraz programów.

tnc-radioTNC i radio

TNC za sprawą wpisanego oprogramowania może samodzielnie, bez podłączania komputera, obsługiwać odbierane i emitowane ramki packetowe. Taki układ często spotykany jest dla digi. TNC według zadanego programu emituje własne beacony, retransmituje odebrane ramki, jeśli spełniają określone warunki, pomija duplikaty, dokonuje modyfikacji w ścieżkach przekazywanych ramek itp.

tncTNC jako interfejs pomiędzy radiem a komputerem

Zastosowanie TNC w układzie, jak na ilustracji, ogranicza jego funkcje do pośredniczenia pomiędzy torem małej częstotliwości transceiver'a a portem komputera, dokonując przetworzenia danych z komputera na sygnały audio i odwrotnie, oraz kluczując PTT. Inne przyrządy, takie jak odbiornik GPS, przetworniki telemetryczne lub stacja pogodowa, podłączane są do portów komputera. TNC będzie tu pracowało w trybie modem, lub w trybie terminal, lub w trybie KISS. Programowej obsługi ramek packetowych dokonuje komputer.
Dobrym przykładem takiego charakteru pracy jest TNC-X, gdzie komunikacja z komputerem odbywa się w trybie KISS.

TNC z portem dla GPS, dla WX, czy dla telemetrii

tnc & gpsNiektóre modele TNC posiadają dodatkowy port przeznaczony do podłączenia odbiornika GPS lub innych urządzeń. Zazwyczaj tego rodzaju TNC posiadają oprogramowanie APRS, dzięki temu mogą samodzielnie obsługiwać stację APRS. Układ widoczny na rysunku funkcjonuje z komputerem, gdy chcemy na jego mapach obserwować inne stacje oraz korzystać z rozmaitych funkcji. Ale po odłączeniu komputera stacja APRS będzie dalej funkcjonować jako tracker, wx, czy tlm, wysyłając na antenę dane na podstawie informacji otrzymywanych z dołączonych urządzeń.
Niektóre modele TNC mają dwustronną komunikację z odbiornikiem GPS i mogą do niego przekazywać pozycje odbieranych stacji. Pozycje są widoczne na mapach odbiornika GPS. Modelem TNC, pozwalającym na dwustronną komunikację z odbiornikiem GPS, jest np. PicoPacket firmy PacComm, czy też USBmicroTNC, również TNC wbudowane w radiach Kenwood TH-D7 i TM-D700 dają taką możliwość.
TNC firmy Kantronics typu KPC-3Plus posiada dodatkowy port do przyjmowania danych z odbiornika GPS, ale bez możliwości podawania ich w odwrotnym kierunku. Posiada za to wejście dla danych telemetrycznych. Kantronics produkuje jeszcze bardziej rozbudowany model TNC, z oprogramowaniem do pracy APRS, jest nim KAM XL. Jest on wyposażony w dwa porty radiowe (np. dla pracy KF i UKF), port dla odbiornika GPS, port danych telemetrycznych i port do podłączenia komputera. Jednak komunikacja z odbiornikiem GPS jest jednostronna, jak w modelu KPC-3Plus.

Nowym projektem Radka SQ2FOA jest APRS-Deluxe.. Wprawdzie pracuje on jako całkowicie samodzielna stacja APRS, ale jedna z konfiguracji pozwala na pracę jako zwykłe TNC.

Trackery

Popularny TinyTrak (TT), czy Open Tracker (OT) stanowią uproszczoną wersję TNC. Mogą one emitować ramki packetowe w oparciu o podawany sygnał z odbiornika GPS. Ale nie mają możliwości dekodowania odbieranych ramek packetowych*. Ich zdolności odbiorcze ograniczają się do rozpoznania zajętości kanału. TT i OT posiadają specjalne oprogramowanie dla obsługi APRS, a więc przetwarzają dane z odbiornika GPS na format ramek APRS zwykłych lub skompresowanych (TT - Mic-E; OT - Base91). Są dzięki temu bardziej zaawansowane niż proste trackery, które przekazują dane w surowym formacie NMEA.
Można również posłużyć się nimi do wysyłania stałej pozycji bez podłączonego odbiornika GPS.
Konfiguracja obejmuje znak wywoławczy, ścieżkę packetową, symbol, komentarz i wiele innych elementów. Opcja SmartBeaconnig wysuwa je do grupy zaawansowanych trackerów. Funkcja ta polega na uzależnieniu częstotliwości wysyłania beaconów od prędkości jazdy i zmian kierunku.

WX Trak jest odmianą TT dla współpracy ze stacją pogodową, zamiast danych z odbiornika GPS przetwarzane są dane pogodowe. Układ elektroniczny jest identyczny, a jedynie jest inny chip oraz inny program do konfiguracji.
Open Tracker w zależności od załadowanego programu może spełniać funkcję trackera lub współpracować ze stacją pogodową.

*nowa wersja OT+ pozwala na przekazywanie odbieranych stacji jako WPL do GPSa 

Karta dźwiękowa

Funkcje komputera mogą być wykonywane przez oprogramowanie wpisane do TNC, ale coraz częściej spotyka się odwrotną praktykę. TNC zostaje zastąpione programem komputerowym i kartą dźwiękową. Do tego celu służy m.in. program AGW Packet Engine. Szeroko go opisuje Ralph Milnes, KC2RLM i podaje wiele cennych szczegółów dotyczących instalacji i konfiguracji. Krótki opis po polsku możemy znaleźć u Roberta SP6VWX. Szczegółowy opis pracy z kartą dźwiękową znajduje się w osobnym dziale.


wave toolsWave Tools

Program przydatny do testowania TNC, pozwalający na monitorowanie i generowanie audio.

Signal Generator, Oscilloscope, Spectrum Analyser, Audio Meter.